Göksu Çayı Havzası’nın (Sakarya Nehri Havzası) Tehlike Duyarlılık Analizleri Kapsamında Havza Yönetimi

Dünyada, doğal koşullar ve beşeri faaliyet etkileşiminin artması oluşum kökenleri, boyutları, etkileri farklılıklar gösteren çeşitli tehlike risklerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Ayrıca koşulların dinamik sürecine müdahale, yanlış planlama aşırı-yoğun kullanım sonucu farklı nedenlerle meydana gelen olaylar birçok alanda tehlikelerin dağılışını da etkiler. Havzalar ise gelmesi muhtemel ortadan kaldırılması ya etkisinin azaltılması için yapılacak yönetim çalışmalarının ideal alanlarını oluşturmaktadır. Bu çalışmada belirtilen kapsamda İnegöl Yenişehir alt havzalarını içeren Göksu Çayı Havzası’nın duyarlılık analizleri açısından havza yönetimi incelenmiştir. Çalışmada, Analitik Hiyerarşi Süreci ile havzanın değişkeninin kantitatif erozyon, heyelan, sel, taşkın, kuraklık, kaya düşmesi, orman yangını, fırtına antropojenik kaynaklı haritaları üretilmiştir. Analiz verileri, irtifa farkı eğim oranı fazla olan plato sahaları, vadiler, ova tabalarında tek kanal üzerinden drene akarsular sanayi, taş ocağı sahalarında duyarlılığının yüksek olduğunu göstermiştir. Elde edilen 10 analiz verileri en birden çok tehlikeye maruz kalabilecek koymak amacıyla bulanık mantık yöntemi kullanılarak çoklu (multirisk) analizi yapılmıştır. Havzanın multirisk verisine göre, % 46’sı az, 25’i 18’i orta, 8’i 3’ü düzeyde duyarlılığına sahip alanları ihtiva eder. Multirisk tehlikeli alanları, Ovası’nın güneyindeki sahası kuzeyi, Bahçecik-Koyanlık Dere havzası, mansab alanı oluşturur. Yüksek değeri, bitki örtüsünün zayıflığı, litolojik birimlerin etkisi yoğun tehlikenin olduğu alanlarının oluşmasındaki temel faktörlerdir. Çalışmada havzanın, analizi, verisi, fiziki coğrafya koşullarının ortak etkisinde incelenmesi kapsamında önerilerde bulunulmuştur.